ไทย:Thai

English:อังกฤษ

ความเป็นมา

บุคลากร

วัตถุประสงค์

เป้าหมาย

ผลงานของหน่วยฯ

ผลงานวิจัย

ผลงานตีพิมพ์

ผลงานวิทยานิพนธ์

การเสนอผลงาน

ความร่วมมือกับหน่วยงานอื่น

งานบริการวิชาการ

งานวิจัยที่อยู่ระหว่างดำเนินการ

ที่อยู่ติดต่อ

 

 

ความเป็นมา

    หน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย ตั้งอยู่ที่ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้รับอนุมัติให้ก่อตั้งเป็นหน่วยปฏิบัติการวิจัยหนึ่งของคณะวิทยาศาสตร์ในปี ๒๕๓๓ และได้รับจัดสรรงบประมาณดำเนินการของหน่วยในปีงบประมาณ ๒๕๓๓ และ ๒๕๓๔ ทางหน่วยได้ดำเนินการวิจัยอย่างต่อเนื่อง ได้มีส่วนสำคัญในการผลิตบัณฑิต ระดับปริญญาบัณฑิต มหาบัณฑิต และดุษฎีบัณฑิต ในหลักสูตรพฤกษศาสตร์ และวิทยาศาสตร์ชีวภาพตามลำดับ

 

บุคลากร

 

 

  

 

ดร.ชุมพล คุณวาสี	ดร.ต่อศักดิ์ สีลานันท์	อ.รสริน พลวัฒน์	อ.สร้อยนภา ญาณวัฒน์	คุณปริญญนุช ดรุมาศ

 

วัตถุประสงค์

วัตถุประสงค์ในการวิจัยของหน่วยฯ เน้นการศึกษาอนุกรมวิธานของพรรณไม้ในประเทศไทยในหัวข้อต่างๆ ดังนี้

•   ศึกษาความหลากหลายของพรรณไม้เน้นพื้นที่ โดยศึกษาอย่างต่อเนื่องในช่วงเวลาหนึ่ง ให้ความสำคัญกับพื้นที่ที่ไม่เคยมีการศึกษามาก่อน

•    ศึกษาทบทวนพันธุ์ไม้เฉพาะกลุ่ม (revision) ในโครงการพรรณพฤกษชาติของประเทศไทย (Flora of Thailand) โดยศึกษาครอบคลุมพื้นที่ทั่วประเทศ

•  ศึกษาพฤกษศาสตร์พื้นบ้าน โดยศึกษาความเกี่ยวข้องและการใช้ประโยชน์จากพืชกับชุมชนท้องถิ่น

•    ศึกษาอนุกรมวิธานของพืชเศรษฐกิจ พรรณไม้ประดับ และพืชที่มีการนำมาใช้ประโยชน์อื่นๆ

•    ศึกษาสัณฐานวิทยาของสปอร์และเรณูของพรรณไม้ในประเทศไทย

•    ศึกษาชีวานุกรมวิธานของสกุลหรือชนิดเชิงซ้อน โดยศึกษาข้อมูลหลายๆ ด้าน เช่น ชีวโมเลกุล อนุกรมวิธานเชิงตัวเลข กายวิภาค และเรณูวิทยา

 

เป้าหมาย

        เป้าหมายการดำเนินงานของหน่วยฯ เพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ทางด้านความหลากหลายของพรรณไม้ในประเทศไทย และตีพิมพ์ผลงานวิจัยในวารสารการวิจัยระดับชาติและระดับนานาชาติ นอกจากนี้ยังนำองค์ความรู้และประสบการณ์ที่ได้จากการวิจัยไปถ่ายทอดให้กับนักวิจัยในหน่วยงานอื่น ในรูปแบบจัดการฝึกอบรม และเขียนบทความ เอกสารทางวิชาการเพื่อใช้ในการอ้างอิง โดยตัวอย่างพรรณไม้และผลงานการวิจัยต่างๆ ได้เก็บรวบรวมไว้ในพิพิธภัณฑ์พืช ศ.กสิน สุวตะพันธุ์

 

ผลงานของหน่วยฯ

        การพบและตั้งชื่อพืชชนิดใหม่ของโลก

 

ผลงานวิจัย

 

ผลงานตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ

        ระดับนานาชาติ

Boonkerd, T. 2001. Morphometric Relationships among Three Populations of Afgekia sericea Craib (Fabaceae) in Thailand. Journal of Scientific Research, Chulalongkorn University. 26, 1: 1-10.

Boonkerd, T. 2003. Morphometric Analysis of Variation among Three Populations of Doryopteris ludens (Wall. ex Hook.) J. SM. (Adiantaceae: Pteridophyta) in Thailand. Fern Gazette. (inpress).

Boonkerd, T. and Nooteboom, H.P. 2001. A New Species of Microsorum (Polypodiaceae) from Thailand. Blumea. 46: 581-583.

Boonkerd T. and Pollawatn R. 2002. Leptochilus  minor  Fée  (Polypodiaceae), a new record for Thailand.  The Natural History Journal of Chulalongkorn University. 2(1) : 1-3.

Boonkerd, T., Saengmanee, S. and Baum B.R. 2002. The Varieties of Bauhinia pottsii G.Don in Thailand (Leguminosae-Caesalpinioideae). Plant Systematic and Evolution. 232: 51-62.

Na Songkhla, B. and Chandraprasong, J. 2001. Dillenia scabrella (D. Don) Wall. (Dilleniaceae), a new record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 29 : 23–24.

Na Songkhla, B. and Klinratana, P. 2001. Bauhinia ornata Kurz var. subumbellata (Pierre ex Gagnep.) K. & S.S. Larsen (Leguminosae–Caesalpinioideae), a new record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 29 : 29-31.

Rachata, P. and Boonkerd, T. 2001. Selaginella ciliaris (Retz.) Spring (Selaginellaceae), A New Record for Thailand. Thai Forest Bulletin (Botany). 29: 38-39.

Rachata, P. and Boonkerd, T. 2002. Pteridophytes Flora of Khun Korn Waterfall Forest Park, Chiang Rai Province.  Natural History Bulletin of the Siam Society. 50,2 : 195-210.

Stuppy, W., van Welzen, P.C. Klinratana, P. and Posa., M.C.T. 1999. Revision of the genera Aleurites, Reutealis and Vernicia (Euphorbiaceae). Blumea. 44 : 73–98.

Thaithong, O. 2001. A new species of Hoya (Asclepiadaceae) from Thailand. Nordic Journal of Botany. 21: 143–145.

Tosak Seelanan, Curt L. Brubaker, James McD. Stewart, Lyn A. Craven, and Jonathan F. Wendel. 1999. Molecular systematics of Australian Gossypium L. section Grandicalyx (Malvaceae).  Systematic Botany. 23: 183-208.

Yuyen, Y. and  Boonkerd, T. 2002. Pteridophyte Flora of Huai Yang Waterfall National Park, Prachuap Khirikhan Province, Thailand. The Natural History Journal of Chulalongkorn University. 2(1) : 39-49.

 

ผลงานวิทยานิพนธ์ของนิสิตในความดูแลของหน่วย ฯ

        ระดับปริญญาตรี

 

        ระดับปริญญาโท

 

       ระดับปริญญาเอก

 

การเสนอผลงาน

Boonkerd, T. et al. 2002. Orchids: The richest plants of Khun Korn Waterfall forest park, Chiang Rai Province. Poster Presentation at International Seidenfaden Orchid Symposium: Orchid Biology and Conservation (1^st-4^th December 2002) Lotus Pang Suan Kaew Hotel, Chiang Mai, Thailand.

Chantanaorrapint, S. and O. Thaithong. 2002. Preliminary Study of Orchidaceae at Huai Yang Waterfall National Park, Prachaup Khiri Khan Province, Thailand. Poster Presentation at the 17^th World Orchid Conference and Show (24^th April – 2^nd May 2002) Shah Alam, Malaysia.

Khunwasi, C. and. Bortenschlager, S. 1999. Pollen morphology of the Benincasinae (Ser.) C. Jeffrey (tribe Benincaseae Ser., Cucurbitaceae) and its taxonomic significance. Poster Presentation at the XVI International Botanical Congress (1^st - 7^th August 1999) America's Center, Saint Louis, Missouri, U.S.A.

Thaithong, O. and C. Khunwasi. 2002. Uncommon Endemic Species of Orchids in Thailand. Oral Presentation at the 17^th World Orchid Conference and Show (24^th April – 2^nd May 2002) Shah Alam, Malaysia.

 

ความร่วมมือกับหน่วยงานอื่น

         ทางด้านวิชาการ หน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทยมีความร่วมมือแลกเปลี่ยนข้อมูลพรรณไม้ แลกเปลี่ยนตัวอย่างพันธุ์ไม้ และร่วมทำวิจัยเกี่ยวกับพรรณไม้ในประเทศไทยกับสวนพฤกษศาสตร์ สวนหลวง ร.๙  หอพรรณไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (BKF)  พิพิธภัณฑ์พืชกรุงเทพฯ กรมวิชาการเกษตร (BK)  หอพรรณไม้ สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ (QSBG)  รวมทั้งสถาบันการศึกษาในประเทศที่มีการเรียนการสอนเกี่ยวกับความหลากหลายของพรรณไม้ เช่น มหาวิทยาลัยขอนแก่น มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ มหาวิทยาลัยมหิดล มหาวิทยาลัยศิลปากร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เป็นต้น

         สำหรับความร่วมมือกับหน่วยงานหรือสถาบันการศึกษาในต่างประเทศ ทางหน่วยฯ มีการติดต่อโดยสามารถส่งนิสิตไปร่วมทำวิจัยได้ที่ศูนย์ Eastern Cereal and Oilseed Research Center เมือง Ottawa และมหาวิทยาลัย Ottawa ประเทศแคนาดา  นอกจากนี้ยังมีความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนข้อมูลวิชาการด้านความหลากหลายของพืชกับพิพิธภัณฑ์พืชคิว (Kew Herbarium)  บริติชมิวเซียม (British Natural History Museum) สหราชอาณาจักร  พิพิธภัณฑ์พืชมหาวิทยาลัยไลเดน ประเทศเนเธอร์แลนด์ และพิพิธภัณฑ์พืชมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด สหรัฐอเมริกา

 

งานบริการวิชาการ

        การเผยแพร่ความรู้

                ทางหน่วยฯ ได้ให้บริการข้อมูลด้านพืชทั่วไป พืชที่มีความสำคัญ หรือพืชที่อยู่ในความสนใจของประชาชน ตามที่มีการสอบถามมา ทั้งโดยการติดต่อโดยตรงและทางโทรศัพท์ นอกจากนี้หน่วยฯ ยังมีการเผยแพร่ผลงานวิจัยสู่สาธารณชนในรูปแบบต่างๆ นอกเหนือจากการตีพิมพ์ในวารสารวิจัย เช่น ในรูปของตำรา บทความวิชาการ

๑. ทวีศักดิ์ บุญเกิด และคณะ. 2543. การสำรวจความหลากหลายของพรรณไม้ : โครงการศึกษาการอนุรักษ์ และคุ้มครองพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญ เขตห้ามล่าสัตว์ป่าทะเลน้อย จังหวัดพัทลุง. สำนักงานแผนและนโยบายสิ่งแวดล้อม

๒. อบฉันท์ ไทยทอง. 2543. กล้วยไม้เมืองไทย. สำนักพิมพ์บ้านและสวน. กรุงเทพฯ.

๓. อบฉันท์ ไทยทอง และ ชุมพล คุณวาสี. 2543. สกุลกล้วยไม้ไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนาม. (แปลจากหนังสือ Orchid Genera of Thailand, Laos, Cambodia and Vietnam โดย A.Schuiteman and E.F. de Vogel) National Herbarium Netherlands, Leiden, The Netherlands.

๔. Boonkerd, T. 2003. Huperzia carinata, Loxogramme scolopendrina, and Lycopodium complanatum. In P.C.M. Jansen and N.W. Soetjipto (eds.),  PROSEA 15: Cryptogams. 112-113, 120-121, 126-128.

๕. Boonkerd, T. and Pollawatn, R. 2000. Pteridophytes in Thailand.  Office of Environmental Policy and Planning, Bangkok, Thailand.

๖. Thaithong, O. 1999. Orchids in Thailand. Office of Environmental Policy and Planning, Bangkok, Thailand.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

        การจัดฝึกอบรม

                คณาจารย์และนักวิทยาศาสตร์ในหน่วยฯ ได้ให้บริการวิชาการในการเป็นวิทยากรบรรยาย และฝึกอบรมให้แก่หน่วยงานต่าง ๆ ที่ต้องการเพิ่มพูนความรู้เกี่ยวกับพรรณไม้ เช่น

-          เป็นวิทยากรในการจัดการอบรมนักพฤกษศาสตร์น้อย โรงเรียนสาธิตจุฬาฯ ฝ่ายประถม และให้คำปรึกษาเกี่ยวกับข้อมูลพรรณไม้ในโรงเรียน

-          เป็นวิทยากรในการฝึกอบรมวาดภาพวิทยาศาสตร์ จัดโดยโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริสมเด็จพระเทพฯ สยามบรมราชกุมารี

-           เป็นวิทยากรในโครงการอบรมครูวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จัดโดยคณะวิทยาศาสตร์ และสมาคมวิทยาศาสตร์แห่งประเทศไทย ระหว่างปี ๒๕๔๒ ถึงปัจจุบัน

 -          เป็นวิทยากรในการอบรมครูให้กับหน่วยงานต่างๆ ตามที่ได้รับติดต่อ

 

        การจัดประชุมวิชาการ

                หน่วยปฏิบัติการวิจัยได้จัดการประชุมวิชาการความหลากหลายด้านพืช เพื่อให้ได้มีการนำเสนอความก้าวหน้าและผลงานวิจัย พร้อมทั้งเป็นการประชุมหารือหาแนวทางและนโยบายเพื่อความร่วมมือในการวิจัยด้านพืชในประเทศไทย

 

งานวิจัยที่อยู่ระหว่างดำเนินการ

๑. โครงการวิจัยการศึกษาทบทวนพืชวงศ์ Lycopodiaceae ในประเทศไทย

- ผู้วิจัย : รศ.ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด และ อาจารย์ รสริน พลวัฒน์

๒. โครงการวิจัยการศึกษาทบทวนเฟิร์นสกุล Thelypteris ในประเทศไทย

- ผู้วิจัย : รศ.ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด

นิสิตปริญญาโท :

๓. โครงการวิจัย Diversity of Moss Family Polytrichaceae in Thailand

- ผู้วิจัย : อาจารย์ รสริน พลวัฒน์

๔. โครงการวิจัยพรรณไม้ที่มีระบบท่อลำเลียงบริเวณในพุพื้นที่อำเภอทองผาภูมิฝั่งตะวันตก จังหวัดกาญจนบุรี

- ผู้วิจัย : นางปริญญนุช ดรุมาศ อาจารย์ ดร.ชุมพล คุณวาสี อาจารย์ ดร.ต่อศักดิ์ สีลานันท์

นิสิตปริญญาโท : น.ส. สุธิรา สระประเทศ

ที่ปรึกษาโครงการ : รศ.ดร.อบฉันท์ ไทยทอง รศ.บุศบรรณ ณ สงขลา และ รศ.วิยดา เทพหัตถี

๕. โครงการวิจัยความหลากหลายและนิเวศวิทยาของเทอริโดไฟต์ในป่าธรรมชาติและป่าที่ถูกรบกวนในพื้นที่ทองผาภูมิตะวันตก

- ผู้วิจัย : รศ.ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด และ อาจารย์ รสริน พลวัฒน์ 

นิสิตปริญญาโท : น.ส.อรวรรณ วรรณศรี และ น.ส.อภิรดา สถาปัตยานนท์

๗. โครงการวิจัยความหลากหลาย และความสัมพันธ์ทางสายพันธุ์ของกล้วยตานี (Musa balbisiana Colla) เครือญาติและ ลูกผสม

- ผู้ร่วมวิจัย : อาจารย์ ดร.ต่อศักดิ์ สีลานันท์ และ Dr.Hugo Volkaert (ม.เกษตรศาสตร์)

นิสิตปริญญาเอก : อาจารย์ ศศิวิมล แสวงผล

·        คัดเลือก AFLP marker เพื่อศึกษาความหลายทางพันธุกรรมของกล้วยตานี

·        ดำเนินการวิจัยและรวบรวมข้อมูล AFLP จาก ชุด marker ที่คัดเลือกไว้

·        วิเคราะห์ข้อมูล AFLP และประเมินความหลากหลายของกล้วยตานีในประเทศไทย

๘. โครงการวิจัยการศึกษาทบทวนเฟิร์นสกุล Tectaria ในประเทศไทย

- ผู้วิจัย : รศ.ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด

นิสิตปริญญาโท :

๙. โครงการวิจัยความหลากหลายของเทอริโดไฟต์บริเวณป่าฮาลาบาลา จ.นราธิวาส

- ผู้วิจัย : รศ.ดร.ทวีศักดิ์ บุญเกิด อาจารย์ รสริน พลวัฒน์ นางปริญญนุช ดรุมาศ และ นายทนงศักดิ์ จงอนุรักษ์ (กรมอุทยานแห่งชาติฯ)

นิสิตปริญญาโท :

ที่ปรึกษาโครงการ : ดร. เชาวลิต นิยมธรรม (กรมอุทยานแห่งชาติฯ)

 

 

ที่อยู่ติดต่อ :

หน่วยปฏิบัติการวิจัยพรรณไม้ประเทศไทย

ภาควิชาพฤกษศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ถ.พญาไท กรุงเทพฯ 10330

 

โทรศัพท์ 0 2218 5502-3

โทรสาร 0 2252 8979

E-mail: Thaweesakdi.B@Chula.ac.th และ

        Thaiplants.RU@Sc.Chula.ac.th